Hava Değişimi Süresi Ne Kadardır?

Askerlik yaparken kişiler psikolojik veya fiziksel olarak rahatsızlanıp hastalanabilir. Bu durumlardaki askerlere iyileşip vatani görevlerine geri dönebilmeleri için hava değişimi verilir. Hava değişimi demek kişinin evine gönderilmesi ve hastalığından kurtulana kadar orada kalması demektir. Hava değişimi süresi doktor tarafından belirlenir. Askerlerin hava değişimi işlemleri 7179 Sayılı Askeralma Kanunu ile düzenlenmiştir. Askeralma Kanununun 29. maddesinde sağlık izin sürelerinin ne kadar olacağı ve bu izin sürelerinin ne kadarlık bir kısmının askerlikten sayılacağı ne kadar süresinin askerlikten sayılmayacağı detaylı olarak açıklanmıştır. Kanun hükmü şu şekildedir;

Mevzuata Göre Sağlık İzin Süreleri

MADDE 29- (1) Erbaş ve erlerin hava değişimi ve istirahatte geçen sürelerinin, tabi olduğu hizmet süresinin her ayı için bir günlük kısmı askerlik hizmetinden sayılır.
(2) Yedek subay ve yedek astsubaylardan hastalananlar, muvazzaf subay/astsubay emsalleri gibi sıhhi izin süresine tabi tutulurlar. Sıhhi izin süresince, özlük hakları saklı kalmak kaydıyla, yedek subay veya yedek astsubaylıkta alınan sıhhi izin sürelerinin, tabi olduğu hizmet süresinin her ayı için bir günlük kısmı askerlik hizmetinden sayılır. Bu süreye yedek subay veya yedek astsubay adaylığında alınan istirahat veya hava değişimi süreleri de dâhil edilir.
(3) Yedek subay adayları veya yedek astsubay adaylarının kanuni mazeretlerine dayalı olarak sınıf okulundan ayrı geçirilen sürenin, sınıf okulu toplam süresinin üçte birinden fazla olması hâlinde veya sınıfı görevini yapamaz raporu alanlar hakkında geçici terhis işlemi yapılır. Bir sonraki dönemde hastalıklarının devam etmediği sağlık raporu ile saptananlar ve yeniden sınıflandırılanlar yeni dönemin tamamına katılırlar.

Er ve Erbaşların Hava Değişiminin Ne Kadarlık Süresi Askerlikten Sayılır?

Askeralma Kanununun 29. maddesinin 1. fıkrasına göre er ve erbaş olarak askerlik yapan kişi eğer hava değişimi yada istirahat alırsa bu sürelerin her ayı için 1 günlük kısmı askerlikten düşülür demektedir. Dilerseniz örneklerle durumu netleştirelim.

Örnek 1: Diyelim ki siz 6 ay er olarak askerliğinizi yapıyorsunuz. Sizin kolunuz kırıldı ve size doktor 2 ay hava değişimi verdi. Siz eve gittiniz ve 2 ay boyunca evde iyileşmeyi beklediniz. 2 Ay sonra birliğinize döndünüz. Bu durumda sizin bu 2 aylık hava değişimi süresinin sadece ve sadece 6 günlük kısmı askerlik sürenizden düşecek. Çünkü mevzuat diyor ki ” tabi olduğu hizmet süresinin her ayı için bir günlük kısmı askerlik hizmetinden sayılır.” Yani 6 ay askerlik yapanların 6 günlük hava değişim süresi askerlikten sayılır. Geriye kalan süreler askerlikten düşmez. Geri kalan süre kadar askerliğiniz uzar.

Örnek 2: Diyelim ki siz 6 ay er olarak askerlik yaptınız ve 6 ay daha askerlik yapacaksınız para alarak. Yani toplamda 12 ay askerlik yapacaksınız. Bu durumda size ilk 6 ay için 6 gün, ikinci 6 ay için de 6 gün olmak üzere 12 gün hava değişimi hakkı verilir. Diyelim ki siz 30 gün hava değişimi aldınız. Sizin 12 günlük hava değişimi askerlikten sayılır. Geriye kalan 18 gün için ise askerlik süreniz uzar. Yani normal terhis tarihinden 18 gün sonra terhis olabilirsiniz.

Yedek Subay ve Yedek Astsubayların Sıhhi İzin Süresi Ne Kadardır?

7179 Sayılı Askerlik kanununda “Yedek subay ve yedek astsubaylardan hastalananlar, muvazzaf subay/astsubay emsalleri gibi sıhhi izin süresine tabi tutulurlar. Sıhhi izin süresince, özlük hakları saklı kalmak kaydıyla, yedek subay veya yedek astsubaylıkta alınan sıhhi izin sürelerinin, tabi olduğu hizmet süresinin her ayı için bir günlük kısmı askerlik hizmetinden sayılır. Bu süreye yedek subay veya yedek astsubay adaylığında alınan istirahat veya hava değişimi süreleri de dâhil edilir.” denilmektedir. Yani acemilikte aldığınız hava değişimi yada sıhhi izinler ile, usta birliğinde aldığınız sıhhi izinlerin toplamda 12 günlük kısmı hava değişimi süresinden (sıhhi izin süresinden) sayılır. Yani askerliğiniz boyunca 12 gün sıhhi izin hakkınız var. Daha fazla süre hava değişimi yada sıhhi izin alırsanız fazla süre kadar askerliğiniz uzar.

Örnek 1: Diyelim ki siz yedek subay olarak askerlik yapacaksınız. Acemi birliğinde 5 gün hava değişimi aldınız. Yedek subay olarak görev yaparken de 13 gün sıhhi izin aldınız. Bu durumda sizin toplamda kullandığınız sıhhi izin 13 + 5 =18 sayılıyor. Oysa sizin askerlik süreniz 12 ay ve sizin 12 gün sıhhi izin hakkınız var. Bu durumda siz normal terhis tarihine göre 6 gün geç terhis olursunuz.

Örnek 2: Diyelim ki siz yedek astsubay olarak askerlik yapıyorsunuz. Acemi birliğinde hiç hava değişimi yada istirahat izni almadınız. Usta birliğinde yani yedek astsubay iken 10 gün sıhhi izin aldınız. Bu durumda askerliğiniz uzamaz. Çünkü sıhhi izin hakkınız 12 gün. Eğer 12 günden fazla sıhhi izin almış olsaydınız askerliğiniz 12 günden fazla olan süre kadar uzamış olacaktır.

Hava Değişimi Parası Nedir?

Hava değişimine giden kişiler kışlanın yemek, konaklama, banyo gibi imkanlarından faydalanamaz iş bu sebeple de bu kişilerin giderlere bir miktar para verilir. Şöyle anlatayım. Devlet her asker için birliğe bir miktar para gönderir. Bu para askerin kışlada yeme, içme ve barınma ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılır. Bir kişi hava değişimine gidince bu para da harcanmaz. Doğal olarak er ve erbaşa bu harcanmayan para verilir. Kaç gün hava değişiminde kaldığınıza göre değişen miktarda bir para size verilir. Örneğin 10 gün hava değişimine giden birine yaklaşık 170 TL para verilirken, 20 gün hava değişimine gidene 340 tl verilir. Değerler tahminidir. Değişebilir. Bu para hava değişimi dönüşünüzde size verilmek zorundadır.

Hava Değişimi Sonrası Muaf Raporu Alabilir Miyim?

Hava değişimi kişinin geçici bir hastalığı varsa ve bu hastalığın iyileşmesi zaman alacaksa verilir. Bu süre sonunda siz birliğe dönerken sizi ine muayene ederler. Eğer tam olarak iyileşmediyseniz o zaman sizi tekrar hava değişimine gönderirler. Eğer hastalığınızın artık iyileşmeyeceği düşünülüyor ise o zaman sizi askerden muaf yaparlar. Yani hastalığınız düzelmeyecek gibiyse, düzelme ihtimali yoksa, bu halinizle de askerlik yapmaya elverişli değilseniz size muaf (çürük) raporu verilir.